Paris ou la ville du culte d’Isis

Parijs fascineert al eeuwen. Het is een unieke stad gelegen aan de Seine met een bruisend cultureel leven en een sfeer die nergens anders is te vinden. Overal ter wereld spreekt men over de stad en denkt men haar te kennen. Maar Parijs heeft haar geheimen die bij tijd en wijle in de geschiedenis zijn opgedoken. Tijdens deze reis zullen we de verborgen geschiedenis van Parijs ontdekken, waarbij Egypte en specifiek de godin Isis, aan wie de stad haar naam te danken heeft, een belangrijke rol spelen. Met deze kennis wandelen we door de stad en komen we veel Isis gerelateerde kunstwerken en architectuur tegen. Zelfs Napoleon wilde van Parijs een Egypte aan de Seine maken en de glazen piramide bij het Louvre is ook geen toevalligheid. Uiteraard zal deze ‘schatkamer’ van Isis, het Musée du Louvre, niet ontbreken tijdens onze reis.

Van 15 t/m 18 oktober 2010 heeft het Instituut voor Vrouwelijke Kunstgeschiedenis in samenwerking met Academie PanSophia: een vierdaagse busreis naar Parijs georganiseerd.

Parijsreis 15 tot en met 19 oktober 

De reis. Na twee opstapplaatsen aangedaan te hebben in Arnhem en Tilburg, spoedt de grote touringcar zich richting Parijs. Chauffeur Ed is onderhoudend en van alle markten thuis. Hij denkt aan alles en ondersteunt reisleidster Karin op praktische wijze.

Vrijdag in Parijs. Eenmaal vrijdagmiddag in Parijs aangekomen, bezoeken wij als eerste de Notre Dame, het oudste stukje van Parijs, op het eiland in de Seine genaamd Ile de la Cité. Helemaal voorin de drukbezochte kerk ervaren diversen van onze groep hoe Zij aanwezig is en ons verwelkomt, ook al toont zij zich in haar christelijke vorm van de Moeder van Smarten die de doornenkroon van haar zoon in haar hand houdt. Wij kijken met onze moederlandse ogen dwars door al dat vaderlandse lijden heen en zien haar zowel in haar voorchristelijke als christelijke grootheid en vooral haar moederschap…Een van ons, Tym Kortekaas-Zaal, verwoordt onze collectieve gevoelens van respect en dankbaarheid. Zij begroet Haar namens ons allen in een gezongen gebed. Wij worden stil. Daarna bezoeken wij de crypte met de ondergrondse gewelven. Boeiend is een steen met een gezicht met een baarmoeder- of omegakapsel, een vrouwelijk gelaat. Hierna gaat ieder zijns of haars weegs en bezoekt in kleine groepjes tal van kerken in de buurt zoals de Saint Chapelle en de Saint Severin. Deze bezoeken maken diepe indruk. Na de maaltijd rijdt de bus ons in het donker langs tal van lichtgevende monumenten. Wij genieten intens.

Een rond hotel. Tijdens ons verblijf in de stad is chauffeur Ed in het hotel de kamersleutels op gaan halen. De kamerindeling is al lang rond en in de bus op weg naar het hotel worden nu de kamersleutels uitgedeeld. Zonder enig oponthoud loopt ieder het ronde Hôtel Mercure binnen en begeeft zich direct naar zijn/haar comfortabele kamer. Het hotel is gelegen in de nieuwe stadswijk van Parijs genaamd La Défense alwaar de wolkenkrabbers zich in een utlramoderne skyline verheffen. En iedere keer weer passeren we Mitterands moderne 20e eeuwse Arche de la Fraternité die als een moderne Arc de Triomphe het einde vormt van de oost-westas.

De zaterdag. De volgende dag begeven wij ons naar de Jardin de Luxembourg en lopen door de tuin met prachtige vijver over de noordzuid as of nulmeridiaan naar de Saint Sulpice en de Saint Germain des Prés. Daarna begeven wij ons individueel naar het Louvre met de aan ons uitgereikte museumkaart die ons hierna overal toegang verschaft.
Na een individuele lunch en individueel diner staat de bus om 21.00u op de busparkeerplaats onder het Louvre klaar. Opnieuw worden wij getrakteerd op een stadstour door de stad. Wij bezoeken Tracadero alwaar de lichtstad met de lichtende Eiffeltoren aan je voeten ligt.

Zondag in Parijs. Zondagochtend wordt als eerste de Fontaine du Palmier bezocht en daarna de Place de la Concorde en de kerk de Marie Madeleine. In feite lopen we een deel van de centrale oost-west as langs ‘het Egypte van de Seine’. Op het hoofdaltaar in de Marie Madeleine prijkt in volle glorie het beeld van een hoogzwangere vrouwe. Onder haar toeziend oog vindt er op hetzelfde hoofdaltaar op het moment dat wij binnenkomen, een doop van een baby plaats. Daarna kan ieder de middag vrij besteden. Voor mij geldt maar één ding: zo snel mogelijk terug naar het Louvre. Maar anderen bezoeken andere bezienswaardigheden en of rusten uit. Wij verzamelen om 20.30u opnieuw in de glazen piramide bij de ingang van het Louvre. Wij begeven ons in een korte wandeling wederom naar de onder het Louvre geparkeerde bus voor een derde stadstour door de lichtstad; dit keer voert de tocht ons tot onder de prachtig verlichte Eiffeltoren.

Op Maandag de Zwarte Madonna buiten de muren van Parijs. Wij verlaten al vroeg de stad voor een bezoek aan Neuilly sur Seine, alwaar in de kapel van het kloostercomplex van de Soeurs Hospitalières een bezoek wordt gebracht aan de Zwarte Madonna of La Vierge Noire de Bonne Délivrance. Het is bekend dat in de kerk van Saint Germain des Prés die gebouwd werd op het terrein van de tempel van Isis, een zwart beeld van Isis later vereerd is als beeld van Maria. Op het moment dat het oude Isisbeeld vernietigd wordt, neemt de verering voor de Zwarte Madonna sterk toe. Vlak bij de Saint Germain des Pres is in een kerk de Zwarte madonna van de Bonne Délivrance vereerd. Toen deze kerk tijdens de Franse revolutie verwoest werd, is het beeld gered. Daarna is het in de kapel bij de zusters terecht gekomen, die wij nu bezoeken. Zij kijkt je met haar kind op haar linkerarm vlak bij haar hart, indringend maar buitengewoon liefdevol aan. We voelen en ervaren haar energie. Wij zijn stil en willen eigenlijk niet meer weg…  Voor velen van ons is deze ontmoeting een sacraal hoogtepunt.

Venussen uit de oude steentijd. Nog meer goddelijke dames wachten ons…Aansluitend rijden wij naar het Musée d’Archéologique Nationale in het Château de Saint Germain-en-Laye. We komen er rond 11.00u aan. Hier zijn talloze superkleine Venussen te bewonderen uit de oude steentijd zoals de Venussen van Grimaldi. Zij ontvingen in de 19e eeuw spotnamen als ‘de ruit’ en ‘de Hansworst’ of ‘Jan Klaasen’ of ‘la Polichinelle’, maar mogen nu als echte ‘Venussen’ de vaderlandse geschiedenis in.  Daarnaast herbergt het museum een ander topstuk als de Venus met de kap of de Venus van Brassempouy.  De Fransen spreken van ‘de Dame met de kap’. Venus is in feite een patriarchale naam want we zien in wezen oermoeders, clanmoeders, ja leidsters van de mensheid.

Op weg naar huis. Na dit indrukwekkende bezoek aan dit prachtige museum rijdt de bus om 14.00u richting grens. Rond 18.30 is er een gezellig gezamenlijke maaltijd waarin dit keer nu eens niet de dames het hoogste woord hebben maar achtereenvolgens drie heren het woord voeren. Balans moet er zijn! Frans Zantkuijl noemt Karin een boegbeeld en ijsbreker die na de winterse ijstijd het ijs voor het goddelijke vrouwelijke breekt.

Wij prijzen ons gelukkig met deze eerste gezamenlijke reis van academie PanSophia en het Instituut voor vrouwelijke kunstgeschiedenis. Het werd een stadsreis, waarin de mix tussen informatie en individuele vrijheid, in combinatie met een goede begeleiding en een goede verzorging, uniek te noemen is. Uitzonderlijk dankbaar gaan wij ieder ons weegs, na tegen elven s’ avonds in Nederland aangekomen te zijn. Het spoor dat een moederlandse Isis door het vaderland trekt, heeft indruk gemaakt en zal ons niet meer loslaten: integendeel; het smaakt naar meer.

Voor het reisverslag met foto’s, klik hier.

Annine van der Meer

Academie PanSophia